Mag je afval verbranden in open lucht?

De regels voor het verbranden van afval, gaande van papier en piepschuim tot biomassa-afval, zijn simpel: in Vlaanderen is dit verboden. Slecht in enkele specifieke gevallen geldt een uitzondering.

Milieubewust handelen

In eerste instantie is het beter om afval te voorkomen. Let bij je aankopen in de winkel op de verpakking van je koopwaar om plastic te vermijden, kleef een antireclamesticker op je brievenbus om de stapel papier in te dijken en haksel je snoeihout en kerstboom tot mulch waarmee je onkruid kan bestrijden. Met wat verbeelding voorkom je al heel wat afval.

Het afval dat je toch nog produceert sorteer je en voer je selectief af. Het overgrote deel van het ingezamelde afval komt in aanmerking voor recyclage. Indien afval niet aan de eisen voor hergebruik voldoet, belandt het in een speciale afvalverbrandingsinstallatie met hightech rookgaszuivering en energierecuperatie.

Uitzonderingen

In volgende uitzonderlijke gevallen mag je, volgens de regels van het Veldwetboek, het Bosdecreet van 13 juni 1990 en het decreet Natuurbehoud van 21 oktober 1997, nog wel stoffen in open lucht verbranden als:

1° het maken van vuur in open lucht in bos- en natuurgebieden, als beheermaatregel wanneer afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is. Die activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijk toestemming heeft gegeven of als die activiteit als beheermaatregel is opgenomen in een goedgekeurd beheerplan of vergund is door het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB);

2° de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen die afkomstig zijn van eigen bedrijfslandbouwkundige werkzaamheden, als afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is;

3° de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen die afkomstig zijn van het onderhoud van landschapselementen, als afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is;

4° de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen als dat vanuit fytosanitair (= om de verspreiding van schadelijke plantaardige organismen te voorkomen) oogpunt noodzakelijk is;

5° het verbranden van droog onbehandeld hout bij het maken van een kampvuur. Hierbij dien je minstens 25 meter afstand te houden tot de rand van een eventueel bos in de buurt.

6° het verbranden van droog onbehandeld hout of een vaste fossiele brandstof in een sfeerverwarmer;

7° het verbranden van dierlijk afval, in overeenstemming met de bepalingen, vermeld in artikel 6 van het besluit van de Vlaamse Regering van 21 juni 2013 betreffende dierlijke bijproducten en afgewerkte producten. Die activiteit mag pas plaatsvinden met schriftelijke toestemming van de toezichthouder;

8° het verbranden van droog brandbaar materiaal, met uitzondering van afvalstoffen, droog onbehandeld hout en onversierde kerstbomen in het kader van folkloristische evenementen. Die activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijke toestemming heeft gegeven en de activiteit op een afstand van meer dan 100 meter van bewoning plaatsvindt;

9° de verbranding in open lucht, met uitzondering van afvalstoffen, in het kader van blusoefeningen, uitgevoerd door de brandweer van een gemeente, regio of bedrijf of door de civiele bescherming.

Mogelijke sancties

Wanneer je buiten deze gevallen iets verbrandt in open lucht, bega je een milieumisdrijf of overtreed je het GAS-reglement[1]. Wanneer de politie of een lokaal toezichthouder milieu dit vaststelt, zullen zij een proces-verbaal opstellen.

Als zij hun akte overmaken aan de GAS-ambtenaar kan die je een gemeentelijke administratieve sanctie (GAS) van maximaal 350 euro opleggen. Indien de handhavers hun proces-verbaal overmaken aan de procureur des Konings riskeer je een geldboete tussen de 100 euro en 500.000 euro.

Je kan beter zoveel mogelijk afval voorkomen, vervolgens sorteren en selectief afvoeren in plaats van het te verbranden in open lucht, want dit kan je duur te staan komen.

Alain PEETERS
Eerste Hoofdinspecteur
Toezichthouder Milieu Lokale Politie

Bronnen:

Decreet algemene bepalingen milieubeleid (DABM)
Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid

Hoofdstuk 6.11. VLAREM II
Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne

Beiden terug te vinden via: https://navigator.emis.vito.be/milnav-consult/:

[1] Als jouw gemeente/stad afvalverbranding heeft opgenomen in het GAS-reglement.